Yakup peygamber, adı Kur’an-ı Kerim’de geçen peygamberlerden biridir. Onun lakabı, “İsrail” olarak bilinmektedir. Kelime olarak “İsrail”, “Allah’ın kulu” demektir. Bu nedenle onun neslinden türeyenlere, “İsrail Oğulları” denmektedir.
Yüce Allah, Mezopotamya’da yaşayan İbrahim peygamber ve hanımı Sara’ya, İshak’ı ve ardından Yakup’u müjdelemişti. Ayette,
فَبَشَّرْنَاهَا بِإِسْحَاقَ وَمِن وَرَاء إِسْحَاقَ يَعْقُوبَ
“Biz ona/Sara’ya İshak’ı ve İshak’ın ardından Yakup’u müjdeledik”[1] diye haber vermektedir.
İbrahim peygamberin İsmail ve İshak adında iki oğlu vardı. “İsrail” lakabıyla bilinen Yakup peygamber, İshak’ın oğludur. Bu nedenle İshak, İsrail Oğullarının atası olarak bilinmektedir. Dolayısıyla İshak peygamberin soyundan gelen Yahudi milletine, “İsrail Oğulları” ve bugün onların devletine “İsrail” denmektedir. İshak peygamberin oğlu Yakup ve onun oğlu Yusuf’un Kur’an-ı Kerim’de genişçe anlatılan kıssası, çok büyük önem taşımaktadır. Bu önemi anlatan bir ayet şöyledir:
لَّقَدْ كَانَ فِي يُوسُفَ وَإِخْوَتِهِ آيَاتٌ لِّلسَّائِلِينَ
“Muhakkak ki Yusuf ve kardeşlerinin kıssasında/olayında, araştıranlar/soranlar için alınacak nice ibretler/dersler vardır.”[2]
Bu ayette haber verildiği gibi bu kıssa, Kur’an-ı Kerim’de çok yönlü anlatılan, nice ders ve ibretler sunan geniş bir kıssadır. Yusuf kıssasında hayatın çeşitli alanlarına dokunulmakta, insanlara çok yönlü bilgiler verilmektedir. Peyderpey bu kıssayı anlatan ayetleri ele alacağız ve verdiği ders ve ibretleri anlatmaya çalışacağız.
Her şeyden önce Yakup, babası İshak ve dedesi İbrahim, birer peygamberdi. Allah, rahmetinden onlara bağışta bulunmuştu ve onların, çeşitli dillerde üstün vasıflarla anılmalarını sağlamıştı.[3]
Yakup peygamber, kendisine vahiy gönderilen peygamberlerden biriydi.[4]
Hidayete erdirilmiş[5] seçkin ve hayırlı kişilerden[6] olan Yakup peygamber, tertemiz bir inanca sahip,[7] halis,[8] salih[9] ve tükenmeyen güzel bir sabra sahipti.[10]
Evlat ihaneti ve aynı zamanda evlat acısıyla imtihana tabi tutulan Yakup peygamber, çok sevdiği oğlu Yusuf’un kendisine anlattığı rüyayı yorumlamıştı. Yusuf’u kaybeden Yakup, yıllarca onun hasretiyle yaşamıştı. Bu nedenle o, sabrıyla ve ümidiyle örnek bir peygamberdi.[11]
SONUÇ
Kur’an-ı Kerim’de şu yirmi beş peygamberin adı geçmektedir: Âdem, İdris, Nuh, Hûd, Salih, İbrahim, lût, İsmail, İshak, Yakup, Yusuf, Eyüp, Şuayb, Musa, Harun, Zülkifl, Davud, Süleyman, İlyas, Elyesa, Yunus, Zekeriya, Yahya, İsa ve Muhammed. Her bir peygamberin hayatı, insanlar için ders ve ibret almak üzere birer örnek niteliğindedir. Yakup aleyhisselam da bunlardan biridir. Bazı ayetleri ölçü alarak onun hakkında kıssaca bazı bilgiler verdik. Yakup ve oğlu Yusuf’un kıssası, Kur’an-ı Kerim’de yer alan önemli bir kıssadır. Bu kıssadan bazı ayetleri birer makale niteliğinde yazmaya devam edeceğiz.
[1] Hûd 11/71.
[2] Yusuf 12/7.
[3] Meryem 19/49, 50.
[4] Bkz. el-Bakara 2/136; Alu İmran 3/84; en-Nisa 4/163.
[5] el-En’âm 6/84.
[6] Saffat 37/47.
[7] Sâd 38/45.
[8] Sâd 38/46.
[9] el-Enbiyâ 21/72.
[10] Yusuf 12/83.
[11] Yusuf 12/4-6.